Ditjes en datjes...

Hej!

Dit keer wil ik jullie wat meer vertellen over Zweden en de provincie Värmland (spreek uit Wermland) waar wij wonen. Er komen heel wat cijfertjes voorbij en als je daar niet van houd, sla je die maar over.
Eerst maar eens over Zweden:

ZWEDEN

  Zweden, officieel het Koninkrijk Zweden (Zweeds: Konungariket Sverige). Het land grenst in het westen en noorden aan Noorwegen, Finland in het noordoosten, de Botnische Golf in het Oosten, de Oostzee in het zuidoosten en het zuiden en het Skagerak en het Kattegat in het zuidwesten. In de Oostzee liggen de eilanden Öland en Gotland die ook tot Zweden behoren. De hoofdstad en tevens grootste stad is Stockholm. Twee andere grote steden zijn Göteborg (Gothenburg) en Malmö. Verder zijn er in Zweden geen grote steden.
Het land heeft een oppervlakte van ruim 410.000 km (11x Nederland)  en heeft 9.561.250 inwoners (februari 2013).

Het land wordt voor ongeveer 82% bevolkt door de Zweden. Andere bevolkingsgroepen zijn o.m. de Samen (in Lappland) en Finnen die in de 16e en 17e eeuw naar Zweden emigreerden. Er wonen ruim 8000 Nederlanders in Zweden. De staat Zweden is ontstaan in de middeleeuwen en was in de vroegmoderne tijd één van de grootmachten in Europa. Tot Zweden behoorden de tegenwoordige Baltische Staten, Finland en delen van Polen en Duitsland. In de 18e en 19e eeuw ging echter veel gebied verloren. Sinds 1814, toen het land Noorwegen annexeerde en hiermee bijna een eeuw lang een personele unie vormde, is Zweden niet meer in oorlog geweest. 
Het huidige Zweden is een constitutionele monarchie en een van de  welvarendste en meest ontwikkelde landen ter wereld. Zweden staat zevende in de Index van de menselijke ontwikkeling van de VN en eindigde in 2008 als eerste in de democratie-index van het blad The Economist. Zweden is sinds 1 januari 1995 lid van de Europese Unie. Het valt wel buiten de Eurozone, het betaalmiddel is de Zweedse kroon. 

Regionale indeling.

Er zijn verschillende regionale indelingen mogelijk voor Zweden. Als eerste is er een indeling in 3 delen, namelijk Götaland voor het zuiden, Svealand voor het midden en Norrland voor het noorden. 

Een andere indeling is een verdeling naar de zogenaamde landschappen (Zweeds: Landskap). Er zijn 25 landschappen:



Hieronder vind je van ieder landschap een door ons zelf gemaakte foto, behalve van Gotland en Halland.

Ångermanland

Höga Kusten

Blekinge



Bohuslän

Kungälv

Dalarna 

Rättvik

Dalsland

Halland   

Foto Wikepedia

Gästrikland         

Gävle

Gotland 

Foto Wikepedia

   
Hälsingland

Strömbacka

Härjedalen 

Älvros

 Jämtland    

Lappland   

Medelpad 

Sundsvall

Norrbotten   

    
  Närke 

Örebro

Skåne 

Malmö

Småland

Vadstena

Södermanland

Trosa

 Uppland

Östhammar

Värmland

Fryken

Västerbotten

Ammernäs

Västergötland

Trollhättan

Västmanland

 Öland    

 Östergotland                                 
                       

Motala

Landschappen zijn geen bestuurlijke eenheden zoals de Nederlandse provincies maar vormen de historische indeling die nog steeds van belang is bij cultuur, taal, folklore en toerisme.

Naast de indeling in landschappen is er ook een bestuurlijke indeling. Dit is te vergelijken met de Nederlandse provincies. Dit zijn de zogenaamde Län. Hiervan zijn er 21:

Län Code Blekinge län K Dalarnas län W Gävleborgs län X Gotlands län I Hallands län N Jämtlands län Z Jönköpings län F Kalmar län H Kronobergs län G Norbottens län BD Örebro län T Östergötlands län E Skåne län M Södermans län D Stockholms län AB Uppsala län C Värmlands län S Västerbotten län AC Västernorrlands län Y Västmanländs län Deze indeling dateert al vanaf 1634! U Ieder län heeft een provinciaal bestuur (Länstyrelse) en daarnaast nog het Landstinget dat o.a. het openbaar vervoer en de gezondheidszorg regelt.
Elke provincie is verdeeld in gemeenten (Zweeds: kommuner) waarvan er in totaal 290 bestaan. Voor de liefhebbers hier nog enkele kengetallen Zweden Värmland Nederland Oppervlakte km2 410.960 19.388 41.526 Wateroppervlak 39040 1.797 6.723 Bosoppervlak 13.743 Aantal inwoners 9.561.254 273.080 16.773.338 Inwoners/km2 23,27 14,09 403,92 Staatsvorm Constitutionele monarchie Constitutionele monarchie Betaalmiddel Zweedse kroon Euro Hoofdstad Stockholm Karlstad Amsterdam Aantal inwoners 825.000 58.600 799.000 Klimaat Zee-, land- en poolklimaat Landklimaat Zeeklimaat Werkloosheidscijfer 8,50% 9,8% 7,5% Inflatie -0,20% 3% Gemiddelde leeftijd 41,10 43,5 40,30 Staatsschuld 146 miljard Euro 420 miljard Euro Per hoofd v.d. Bevolking € 15.270,00 € 25.467,00 Staatshoofd Karl XVI Gustav Koningin Beatrix Regeringsleider Fredrik Reinfeldt Mark Rutte Volkslied Du Gamla, Du Fria Ack Värmeland du Sköna Wilhelmus Zweden heeft ca. 96000 meren, waarvan er ca. 10.000 in Värmland liggen Dan nog enkele gegevens die specifiek voor Värmland gelden (tussen haakjes de gegevens voor heel Zweden): 22% van de inwoners (60346) wonen op het platteland 12% (12%) rookt dagelijks 15% (11%) gebruikt dagelijks snus (Zweedse pruimtabak) 14% (15%) heeft nooit alcohol gedronken 13% (13%) heeft risicovolle drankgewoonten  30% (25%) eet te weinig fruit en groente  Er zijn 219 wolven, 156 lynxen en 9 steenarenden 33% (34%) van de Värmlänningar trouwen 1200 Värmlänningar trouwen per jaar en...   600 Värmlänningar scheiden per jaar Het gemiddelde loon voor mannen is SEK 261000/jaar (295.000/jaar) Het gemiddelde loon voor vrouwen is SEK 198000/jaar (206.000/jaar) Mannen worden gemiddeld 78 jaar Vrouwen worden gemiddeld 82 jaar  Värmland Värmland is een zogenoemd landschap in het landsdeel Svealand. Het grenst in het zuiden aan Västergötland en Dalsland, in het westen aan Noorwegen en in het oosten aan Dalarna, Västmanland en Närke. Het is tevens een hertogdom. De Zweedse prins Philip is tevens hertog van Värmland. Värmland omvat een gebied van in totaal 18,164 km², dat goeddeels met de provincie Värmlands län samenvalt. In het zuiden grenst Värmland aan het Vänermeer, met ca. 5000 km² het grootste meer van Zweden. Värmland ligt in het midden van Zweden en heeft 10.513 meren, vele natuurreservaten, skipistes, wandelpaden, musea, bergen en beekjes. In de natuur (77% van de oppervlakte van de provincie bestaat uit bos komen onder andere de beer, wolf, lynx, veelvraat en eland voor. Värmland behoort met zijn omvang van 17.500 km² tot de grotere landschappen van Zweden. Omdat er slechts 274.000 mensen wonen, komt het gemiddeld aantal bewoners op 16 per km². In Värmland is Torsby de meest uitgestrekte gemeente en Karlstad de gemeente met de meeste inwoners. In het westen van Värmland bevindt zich het natuurreservaat Glaskogen (spreek uit: Gla:skoegen). Doordat Värmland dichtbij Noorwegen en op dezelfde hoogte als Oslo ligt, worden door het lagere prijspeil van Zweden veel producten en huizen aan Noren verkocht. Gemeenten in het zuiden van Värmland (Grums, Kil, Forshaga, Munkfors, Säffle, Karlstad, Kristinehamn) liggen aan rivieren of aan het Vänermeer. De Klarälv is de belangrijkste rivier van Värmland en loopt van noord naar zuid door Värmland. De rivier werd vroeger veel gebruikt voor het transporteren van hout. Houttransport op de Klarälv (aan de overkant zie je ons huis zoals dat was in 1942. Het is het huis bovenop bij het pad naar boven.)  Ook wordt er veel gevist. Het oosten van Värmland (Storfors en Filipstad) staat vooral bekend om de vroegere ijzerindustrie. Het noorden van Värmland (Torsby) is wat ruiger van natuur; hier zijn de wat grotere skipistes zoals Branäs en Hovfjället en de ski-tunnel in Torsby te vinden. Het klimaat Ons huis in de winter Een van de grootste misverstanden over Zweden betreft het weer. Velen denken dat het er altijd koud en donker is. Maar omdat een groot deel van Zweden een gematigd landklimaat heeft kunnen de zomers werkelijk prachtig zijn. Door de Noorse bergen Värmland ligt daarbij ook nog eens in de luwte van de Noorse bergen. Hierdoor is bijvoorbeeld de gemiddelde temperatuur in de zomer zelfs 3 graden hoger dan in Nederland, is er bijna twee keer zoveel zonneschijn en zijn er bijna tweemaal minder regendagen.   Lente en zomer in Värmland De lente in Varmland begint begin mei. De lente is een ware explosie van groen, duurt kort maar is dus zeer heftig. Daarna begint de zomer met de lange dagen. Omstreeks de langste dag is het in Värmland 3 uur langer licht dan in Nederland en in het noorden van Zweden wordt het helemaal niet donker. Herfst en winter De herfst kan al vroeg invallen en duurt net als de lente meestal maar kort. De kleuren zijn fantastisch. November is de somberste maand, maar vanaf december ligt er vaak sneeuw en is het 's nachts lichter dan in Nederland. De temperaturen kunnen 's nachts wel dalen tot omstreeks -30 graden, maar doordat de luchtvochtigheid veel lager is dan in Nederland en er vaak geen wind is voelt het veel minder koud aan. Voor nu even weer voldoende dacht ik. Mocht je nog meer over Zweden willen weten dan kun je daarvoor uitstekend terecht op www.zwedenweb.com .
Hej då, Jaap

.