Oei, wat gaat de tijd snel! Je leeft
weken naar Kerst toe met allerhande voorbereidingen en voor je het
weet is het al weer voorbij.
Wintergedicht bij onze voordeur |
Wat overblijft is de herinnering aan de
gezellige dagen, en ook dat is veel waard, toch?
Want gezellig was het deze week!
Zoals ik vorige week al schreef, kregen
we vorige zondag logés. Dat was full house, maar erg leuk en
ontspannen. Vooral de kleine Felix stal de show met zijn gulle lach
en gebrabbel!
Maandagmorgen vertrokken ze nadat we
nog samen een heerlijk ontbijtje verorberd hadden.
Maandagmiddag gingen we de laatste
boodschappen halen, maar voor we dat deden, wipten we even binnen bij
Daan en Liesbeth, die de dag ervoor waren aangekomen. Even gezellig
thee gedronken en de Nederlandse boodschappen opgehaald. Het is
altijd heerlijk dat er af en toe bevoorrading is van bepaalde zaken
die we hier missen. Bedankt weer!
Het was zoals verwacht een groene Kerst met temperaturen van rond de +6 graden. Wel heel ongewoon voor hier!
Kerstavond waren we hier thuis en
hebben we, (Daan, Liesbeth, Jaap en ik) genoten van Liesbeths
heerlijke snert en daarna van het door mij gemaakte dessert. De avond
vloog voorbij! Maar....toen zij rond middernacht vertrokken, zijn wij
iets heel essentieels voor de Zweedse kerst vergeten. En wel het
volgende: Het buitenzetten van een schaaltje rijstebrij voor de Tomte
om hem goed te stemmen en zo te zorgen de hij huis en haard goed zal
beschermen. Als dat maar goed gaat...... :-(
Nog even voor hen die het niet weten,
de Tomte is niet de Amerikaanse kerstman zoals die Ho Ho Ho roept en
een dikke buik heeft! Nee een Tomte is meer een soort kabouter en
eigenlijk niet echt een vrolijk kereltje. Maar als je hem goed stemt,
is hij jou goed gezind.
Voor wie geïnteresseerd is:
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Een tomte of nisse is een soort kabouter of elfuit Scandinavië.In het heidense geloof was de nisse de ziel van de eerste bewoner van de boerderij. De nisse bewoonde de grafheuvels rond de boerderij. Als de nisse niet goed behandeld werd, vertrok het wezen.
Het schenken van voedsel en kleding speelt een rol in de omgang met de nisse.
De nisse kan van vorm veranderen. Ook zijn er verhalen waarbij het wezen slechts één oog heeft zoals een cycloop. De nisse zorgt voor dieren en houdt vooral van paarden. Ook andere mythische wezens staan in nauw verband met paarden, zoals de saci, mare of nachtmerrie.
Een bijnaam voor de nisse is Nils of Niels, de Scandinavische naam voor Nikolaus of Nicolaas – zie ook Nils Holgersson en Holger de Deen. Er zijn uitdrukkingen bekend als Nisse god dräng (Nisse goede man, zoals Robin Goodfellow).
Andere namen zijn lille Niels, Niels gårdbo, gårdbo, gårdbukken, tonttu (Fins), gardvord (tuinbewaker), god bonde (goede boer), fjøsnisse (boerderijkabouter), gårdsrå (tuingeest) en Puge. Robin Goodfellow is een Puca of Puck, een bosgeest vergelijkbaar met de witte wieven. Puge, Puca en Puck komt van "pwca" of "pwca", zie ook pixie-piskie. In IJsland is púki een kleine duivel. Puck speelt een rol in A Midsummer Night's Dream en Faust
Kenmerken komen overeen met de Haltija en Lubber fiend. Soms wordt de nisse omgevormd tot goblin, kobold of trol.
Er zijn verhalen bekend waarin buren elkaar beschuldigen van het houden van een nisse, omdat hun oogst om onverklaarbare redenen beter was. Dit kon erg kwalijke gevolgen hebben voor de beschuldigde, vergelijkbaar met de heksenjacht tijdens de inquisitie.
Soorten
Julenisse
De julenisse speelt een rol bij het Joelfeest/kerstmis (Jul in het Zweeds) en wordt in verband gebracht met de kerstman en julbocken.. Er zijn overeenkomsten met de lutin uit Frankrijk (de kabouter die Père Noël begeleidt en onzichtbaar kan worden door zijn rode hoed met twee witte veren).Er wordt voedsel in de kerstboom en voor de schoorsteenmantel gehangen, vaak in een sok. De gebruiken worden soms in verband gebracht met de duivel, zie ook De grafheuvel van de gebroeders Grimm (hier wordt de duivel heer met de rode veer, schoorsteenveger en Zwartjan genoemd en er wordt door hem een geschenk gegeven in een schoen).
Het gebruik om pap aan de nisse te geven tijdens kerst kan gezien worden als overblijfsel van voorouderverering. In deze periode rondom midwinter kwam ook de Wilde Jacht, een luidruchtige en razende jachtstoet van overledenen. Deze jachtstoet werd voorgegaan door verschillende figuren zoals Wodan, Odin, Cernunnos, Vrouw Holle, Harlekijn of Satan).
In Nederland is een soortgelijk gebruik rondom Sinterklaas, waar voedsel voor het paard van Sinterklaas in schoenen wordt gestopt. Ook de Nederlandse Zwarte Piet, de Duitse Schimmelreiter of Knecht Ruprecht, de Italiaanse La Befana en de IJslandse Grýla en de Jólasveinar belonen en straffen kinderen.
Kyrkanisse
De kyrkanisse ("kerk-nisse") woont in de kerk of pastorie en zorgt ervoor dat kerken schoon blijven.
Gårdnisse
De gårdnisse ("boerderij-nisse") woont, altijd alleen, in een stal of huis en helpt de mens.Skognisse
De skognisse ("bos-nisse") is 80 cm groot en woont in de natuur. Het wezen draagt groene of bruine kleding.Skipsnisse
De skibsnisse ("scheeps-nisse") is in Duitsland bekend als Klabautermann. Het is een watergeest.Sätternisse
De sätternisse ("zet-nisse") verstopt drukfouten in boeken en tijdschriften. Deze zijn zo goed verstopt dat ze tijdens het proeflezen niet ontdekt worden.-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Toen was het Kerst. Al vroeg in de middag kwamen Jasper, Malin en Jenta. Na de koffie met wat lekkers, konden we ons gaan bezighouden met de vele pakjes die Tomte bij ons afgeleverd had. Poeh, toch gelukt zonder de rijstebrij.......
Maar voor het zover was belde Jasper
met de dierenkliniek (aan de overkant van de rivier), want Jenta
hoestte erg en gaf veel slijm op. De week ervoor bleek er kennelhoest
te heersen op het hondendagverblijf en ondanks de maatregelen die
adequaat getroffen waren, leek het erop dat ze toch besmet was
geworden. Ze kon diezelfde middag nog nagezien worden en het bleek
dat ze inderdaad kennelhoest had opgelopen, hetgeen gevaarlijk is
voor zo'n oude dame. Maar met medicatie werd het al vlot wat beter.
(Nu is het weer heel goed met haar).
Na dit intermezzo gingen wij
even verder met de pakjes. De volgende onderbreking was het eten.
Echt Hollands gourmetten! Heerlijk en gezellig. En na een lekker
toetje..... jawel, de laatste pakjes! Het was echt heel leuk en
niemand die iets hoefde te ruilen :-)
De volgende morgen lekker rustig
aangedaan en in de middag naar Sunne gereden in 2 auto's zodat
Jasper, Malin en Jenta vanaf daar via de 45 richting Vansbro konden.
Maar voor het zover was hebben we erg lekker gegeten bij Eurasia, het
Chinees/Aziatische restaurant in Sunne-centrum.
Thuisgekomen kwamen Jan en Nel nog even
langs voor een kopje thee/koffie en een praatje.
Daarna nog een lekkere TV avond.
Top vonden wij het!
Gisteren nog even naar de veiling
geweest. Het was superdruk. En niet heel veel bijzonders onder de
hamer, maar Liesbeth en ik hebben ons toch weer uren vermaakt! Jaap
genoot weer van zijn spoorbaan. Dus ieder zijn deel ;-)
Vandaag krijgen we Lasse en Birgitta te
eten en ik wil wedden dat ook dat weer heel gezellig zal worden!
Wij hopen dat alle lezers kunnen
terugzien op fijne dagen en wat nog belangrijker is hopen wij dat een
ieder heel veel geluk mag ondervinden in het jaar wat nu voor de deur
staat!
GEZOND EN GELUKKIG 2014!!!
Tot volgend jaar ;-)
Groetjes van ons,
Truus
Geen opmerkingen:
Een reactie posten